Mijn nieuwe boek: ‘Omgaan met verlies en rouw’, Een handreiking bij rouwen
In maart en april j.l. heb ik het boek ‘Omgaan met verlies en rouw’ afgerond. Dit boek is bij Gopher op 1 mei 2020 uitgekomen. Ik heb het dus geschreven voordat Corona uitbrak, maar afgerond in de tijd van Corona. Vandaar dat ik in de Inleiding ervan nog een verbinding met deze tijd heb kunnen maken.
Iedereen heeft wel eens met verlies te maken en dus ook met rouw. Nu meer dan ooit. Niet alleen omdat mensen ons ontvallen, maar ook omdat we minder ruimte hebben gekregen, of dat we banen of inkomsten verliezen, elkaar niet mochten ontmoeten en nu ook alleen nog maar onder voorwaarden.
Deze omstandigheden zijn voor de één een ramp en voor de ander een zegen. Wat veel gebeurt is dat men nu ineens tijd heeft voor zichzelf, voor bezinning, voor rouw. Dan heb ik het vooral ook over eerdere rouw of gestapelde rouw. En bezinning over wat werkelijk belangrijk is. Wat ook gebeurt is dat scherpe kantjes nu nog even nog scherper worden – relationeel of individueel – en dan is therapie gewenst.
Gestapelde rouw betekent dat op verlies ander verlies komt en dat rouw dus heviger wordt, vooral als je er eerder geen ruimte aan gaf. Je wordt nu mogelijk aangeraakt doordat je beperkt wordt in je mogelijkheden, je wordt mogelijk aangeraakt in eerder verlies. Dan is het van belang eerst het oudste verlies te gaan verwerken, om het huidige aan te kunnen.
Wat ik met mijn boek wil vertellen is dat er onder elk verlies een schat verborgen ligt en dat er dus hoop is (zie het gedicht van Hazrat Inayat Khan waar ik het boek mee begin).
Verlies vraagt wel om rouwen en dit betekent samen delen en emoties mogen hebben. Soms zijn rituelen nodig. Het is een kans. Je kunt deze grijpen.
De foto’s op voor en achterkaft zijn door mij in Hawaï gemaakt – de reis van mijn leven, ook is dit het boek van mijn leven – en laten zien, voorkaft: de waterval staat voor reiniging, zuivering, loslaten, dat het weer stroomt, dat alles in het leven zich vanzelf en goed ontvouwt; achterkaft: zonsopkomst op zee voor Hawaï: de belofte dat het weer goed komt.
Nodig is dus wel dat je bij het een en ander stil staat. Soms zijn hier rituelen bij nodig om rouw te kunnen voelen, of om rouw los te laten. Heb je geen begrafenis kunnen bijwonen – alleen digitaal – dan is het nodig om alsnog iets samen te doen. Een ritueel verzinnen, bijvoorbeeld in de natuur, en dan met een dierbare hier iets doen. Iets begraven, of delen over gebeurtenissen, of opschrijven en verbranden (maar kijk dan uit voor brand i.v.m. droogte), of bij boosheid op wc-papier schrijven en doortrekken. In Hawaï leerde ik hele simpele rituelen, ik beschrijf deze in het boek. Heel goed om te doen bij verlies en rouw.
Het meest intense wat je kunt verliezen is mogelijk een stukje van jezelf. En als hypnotherapeut weten wij dat dit helaas veel voorkomt. Het verliezen van een stukje van jezelf dat je pas terugkrijgt op het moment dat je jouw innerlijk kind weer in je zelf herenigt. Pas als je weet wat je niet hebt ontvangen, kun je ‘het afgescheiden geraakt zijn’ in jezelf weer helen en dan is er wel even rouw. Rouwen over het fantoom dat je mogelijk nog hebt nagejaagd, maar niemand kan je dit geven omdat je ouders het toen alleen maar konden geven in die hoedanigheid. Noch je ouders, noch iemand anders kunnen het nu geven, want het was toen. Het is dus nodig eerst te rouwen en dan ontstaat er ruimte voor dat wat er nu wel is.
Je ontvangt vele tips bij rouwen voor jezelf of voor iemand anders. Dit boek is voor iedereen toegankelijk en interessant.
Te bestellen bij uitgeverij Gopher.
